Γέλτσιν, Μπόρις Νικολάγεβιτς

(Boris Nikolayevich Yeltsin, Σβερντλόφσκ 1931 –). Ρώσος πολιτικός, πρόεδρος της Ρωσίας (1991-99). Όταν ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο πολυτεχνείο, εργάστηκε στον τομέα των κατασκευών (1955-68). Το 1961 έγινε μέλος του Κομουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης (ΚΚΣΕ), ιδιότητα που διατήρησε έως το 1990. Την περίοδο 1965-68 διετέλεσε διευθυντής της κρατικής εταιρείας κατασκευών. Από το 1976 έως το 1985 ήταν πρώτος γραμματέας της κεντρικής επιτροπής (ΚΕ) της οργάνωσης του Σβερντλόφσκ. Το 1985 μετακινήθηκε στη Μόσχα, όπου ανέλαβε γραμματέας τεχνικών και επιστημονικών θεμάτων στην KE του ΚΚΣΕ. Από το 1985 έως το 1987 ήταν αναπληρωματικό μέλος του πολιτικού γραφείου (ΠΓ) του ΚΚΣΕ. Το 1986 εξελέγη γραμματέας της οργάνωσης ΚΚΣΕ της Μόσχας, αλλά το 1987 απομακρύνθηκε, όταν κατήγγειλε την κομματική γραφειοκρατία. Από τότε χαρακτηρίστηκε ως ένας από τους εκσυγχρονιστές πολιτικούς της πρώην ΕΣΣΔ. Το 1989 εξελέγη μέλος του κογκρέσου των λαϊκών αντιπροσώπων με ποσοστό 89,44%. Το 1989 έγινε μέλος του Ανωτάτου Σοβιέτ και πρόεδρος της επιτροπής κατασκευών και αρχιτεκτονικής. Το 1990 εξελέγη βουλευτής της Ρωσικής Ομοσπονδίας και την ίδια χρονιά προτάθηκε ως υποψήφιος για το αξίωμα του προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, θέση που κατέλαβε όταν εξελέγη πρόεδρος του Ανώτατου Σοβιέτ της Ρωσίας. Αποχώρησε από το ΚΚΣΕ το 1990 για να αφιερωθεί στην προεδρία της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Ήδη όμως οι αλλαγές είχαν δρομολογηθεί στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Ο Γ. ήταν ένας από τους βασικούς πρωταγωνιστές αυτών των αλλαγών, αλλά διαφαινόταν πως θα ήταν και ένας από τους αντιπάλους του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Το ρωσικό κοινοβούλιο του χορήγησε υπερεξουσίες που είχε ζητήσει για να εφαρμόσει το μεταρρυθμιστικό οικονομικό πρόγραμμά του. Το 1991 επανεξελέγη πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας με ποσοστό 57,3%. Στις 19 Αυγούστου 1991 αντέδρασε εναντίον των πραξικοπηματιών που επιδίωξαν να απομακρύνουν τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ και ηγήθηκε των λαϊκών κινητοποιήσεων και της γενικής απεργίας. Μετά την αποτυχία του πραξικοπήματος, ο Μ. Γκορμπατσόφ τον όρισε δεύτερο στην ιεραρχία της ΕΣΣΔ. Την ίδια μέρα υπέγραψε διάταγμα με το οποίο αναστέλλονταν οι δραστηριότητες του ΚΚΣΕ στη Ρωσία και σφραγίζονταν τα γραφεία του στη Μόσχα. Ανέστειλε προσωρινώς την έκδοση της Πράβδα, πέντε άλλων εφημερίδων και του πρακτορείου ΤΑΣ, επειδή υποστήριξαν το πραξικόπημα. Οι εξουσίες που του δόθηκαν από το κοινοβούλιο ήταν σημαντικές και ουσιαστικά έλεγχε τα πάντα. Στις 26 Δεκεμβρίου 1991 η ΕΣΣΔ διαλύθηκε επίσημα και ο Γκορμπατσόφ παραιτήθηκε την επομένη. Ο Γέλτσιν ήταν πλέον κυρίαρχος. Συνυπέγραψε με τους άλλους ηγέτες τη δημιουργία της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών (ΚΑΚ) στις 8 Δεκεμβρίου 1991. Το 1993 διεξήγαγε δημοψήφισμα με το οποίο ο ρωσικός λαός ενέκρινε την πολιτική του και λίγο αργότερα συγκάλεσε συντακτική συνέλευση για εκπόνηση νέου συντάγματος, το οποίο εγκρίθηκε. Συγκρούστηκε με τη βουλή, αλλά παρά τα προβλήματα και τις δικτατορικές εξουσίες που απέκτησε συνέχισε να κυβερνά χωρίς σοβαρά προβλήματα και επανεξελέγη τον Ιούλιο του 1996. Από το 1995 όμως αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας, τα οποία είχαν επιπτώσεις και στην άσκηση της πολιτικής του. Πολύ σύντομα άρχισε να χάνει το κύρος του ως μεταρρυθμιστής και το πολιτικό του τέλος ήταν αρκετά άδοξο. Στα τέλη του 1999 ανακοίνωσε την οριστική παραίτησή του από την πολιτική και τον διαδέχτηκε ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο Ρώσος πολιτικός Μπόρις Γέλτσιν.